กำยาน (
อังกฤษ: Frankincense หรือ olibanum,
อาหรับ: لبٌان) คือยางหอมที่ได้มาจากพืขใน
สกุล Boswellia โดยเฉพาะ
Boswellia sacra ที่ใช้ในการทำ
เครื่องหอมและ
น้ำหอมกำยานได้มาจากต้น Boswellia โดยการขูดเปลือกต้นไม้และปล่อยให้ยางซึมออกมาและแข็งตัว ยางที่แข็งตัวนี้เรียกว่าน้ำตา ไม้พันธุ์นี้มีด้วยกันหลาย
สปีชีส์แต่ละ
สปีชีส์ก็ผลิตยางต่างชนิดกัน ขึ้นอยู่กับดินและอากาศคุณภาพของยางก็ต่างกันออกไปแม้แต่ใน
สปีชีส์เดียวกันต้น Boswellia ถือกันเป็นพันธุ์ไม้ที่แปลกเพราะสามารถเจริญเติบโตได้ในภาวะสิ่งแวดล้อมที่ไม่น่าจะขึ้นได้เช่นบางครั้งก็ดูเหมือนจะงอกออกมาจากหิน ต้น Boswellia จะเริ่มออกยางเมื่ออายุราว 8 ถึง 10 ปี
[1] การเก็บยางทำกันสองสามครั้งต่อปี ครั้งหลังสุดจะเป็นยางที่มีคุณภาพดีที่สุดเพราะมีอัตรา
เทอร์พีน,
เซสควีเทอร์พีนและ
ไดเทอร์พีนที่สูงขึ้นที่ทำให้หอมแรงขึ้น โดยทั่วไปแล้วยางยิ่งมีสีขุ่นเท่าไหร่ก็จะมีคุณภาพดีขึ้นเท่านั้น กำยานที่มาจาก
โอมาน[1] กล่าวกันว่าเป็นกำยานที่มีคุณภาพดีที่สุดในโลก แต่กำยานที่มีคุณภาพดีก็มีที่
เยเมนและทางฝั่งทะเลตอนเหนือของ
โซมาเลียจากการศึกษาเมื่อไม่นานมานี้พบว่าต้น Boswellia ลดจำนวนลงเพราะการเก็บผลผลิตกันมากจนเกินควร การเก็บยางมากทำให้เมล็ดที่ออกมาเพาะขึ้นเพียง 16% เมื่อเปรียบเทียบกับต้นที่ไม่ได้เก็บยางก็จะเพาะขึ้นกว่า 80%